ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဂၽြန္ယက္ေထာ (John Yettaw) တုိ႔အေပၚ စြဲဆုိထားတဲ့ တရားခြင္ကို အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ဒီတရားခြင္ကို အမ်ားျပည္သူ သိရွိႏုိင္ေအာင္ ဖြင့္ေပးသင့္တယ္လုိ႔လည္း အေမရိကန္အစုိးရက ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြကုိ ေတာင္းဆုိေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ စြဲဆုိထားတဲ့အမႈဟာ သူမကို ထပ္ၿပီး ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္း ထားႏုိင္ဖုိ႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ ယုံၾကည္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူ အီယန္ ကယ္လီ (Ian Kelly) က ေျပာသြားပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ အခုစြဲဆုိထားတဲ့ စြဲခ်က္ေတြအေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ အလြန္တရာ စုိးရိမ္ပူပန္မိပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္း ထပ္တုိးဖုိ႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ျပစ္ဒဏ္ ခ်မွတ္ဖုိ႔ အထိေတာင္ ျပင္ဆင္တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ တခုအေနနဲ႔ ဒီစြဲခ်က္ေတြကုိ အသုံးခ်တာပါ။ မစၥတာယက္ေထာ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္လည္း ေရွ႕ေနမဟုတ္ေတာ့ သူ႕အေပၚတင္ထားတဲ့ စြဲခ်က္မ်ဳိးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မွတ္ခ်က္ မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း တရား႐ုံးတင္ စစ္ေဆးတာ မွန္သမွ်ကုိ ျမန္မာအာဏာပုိင္ေတြ အေနနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းနဲ႔ အမ်ားျပည္သူ နားလည္သိရွိႏုိင္ဖုိ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ ေတာင္းဆုိပါတယ္။” မေန႔က ၾကားနာမႈကိုေတာ့ ရန္ကုန္ အေမရိကန္သံ႐ုံး တာ၀န္ရွိသူတဦး ၀င္ေရာက္ ေလ့လာႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဂၽြန္ယက္ေထာရဲ႕ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးကိစၥ ေတြအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ဂၽြန္ယက္ေထာတို႔ စြဲခ်က္တင္ထားတဲ့ တရားခြင္ကို အေမရိကန္သံ႐ုံး တာ၀န္ရွိသူတဦး ၀င္ေရာက္ၿပီး ေလ့လာ ၾကားနာခဲ့ပါတယ္။ မစၥတာယက္ေထာကုိေတာ့ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံၿခဳံေရးအတြက္ တားျမစ္ထားတဲ့ ေနရာကို ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေရာက္မႈနဲ႔ တရားစြဲတာပါ။ ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ အေမရိကန္ သံ႐ုံးကေတာ့ မစၥတာယက္ေထာ အမႈကိစၥ၊ သူ႕က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အစစအရာရာ အတြက္ စုိးရိမ္တႀကီး ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။”
အေမရိကန္အစုိးရအေနနဲ႔ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ျမန္မာအစုိးရက ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂,၁၀၀ ေက်ာ္ကို ႁခြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆုံး ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုေနတာပါ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံ အေျခအေနအတြက္ အေမရိကန္အစုိးရအေနနဲ႔ ေထာင့္ေပါင္းစုံက ႀကိဳးစားေန တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္အေနနဲ႔ အခုကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာဆီယံ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ကို ေဆြးေႏြး ေျပာထားသလုိပဲ အျခား ေဒသတြင္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေျပာဆုိေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရားစြဲဆုိတဲ့ အေျခအေနအေပၚမွာ အေမရိကန္ အစုိးရပုိင္းတင္မက အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္မွာပါ အေတာ္ေလး စိတ္၀င္တစား စုိးရိမ္တႀကီး ရွိၾကတယ္လုိ႔ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နဲလ္ (Mitch McConnell) ကလည္း ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ သူ႔လုပ္ရပ္ေတြဟာ တကမၻာလုံးက ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံေတြကုိ အေတာ္ေလး စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ေပးေနတယ္ဆုိတာ သတိျပဳသင့္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြဟာ အေမရိကန္ အစုိးရအဖြဲ႕အသစ္ထဲမွာတင္ မကပါဘူး၊ ဗမာျပည္သူေတြ ဘက္က အခုိင္အမာ ေထာက္ခံထားတဲ့ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ထဲ အထိပါ ဂယက္႐ုိက္ခတ္မႈ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔အတူ လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္လုံးက အမတ္မင္းေတြဟာ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ တရားခြင္ကုိ စိုးရိမ္တႀကီး၊ စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ၾကည့္ ေနၾကပါတယ္။”
အေမရိကန္အစုိးရကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒေတြကို ျပန္ၿပီး သုံးသပ္ေနဆဲ ရွိေပမယ့္ ေသာၾကာေန႔ ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈ ဥပေဒကို ေနာက္ထပ္ တႏွစ္သက္တမ္း သမၼတ အိုဘားမားက တုိးလုိက္ပါတယ္။
အေမရိကန္လႊတ္ေတာ္ဘက္ကေတာ့ သမၼတအုိဘားမားရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ခ်ဥ္းကပ္ ကုိင္တြယ္မႈ ေတြအေပၚ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ အသင့္ရွိပါတယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မစ္ခ်္ မက္ေကာ္နဲလ္က ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာအစိုးရအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈ ေနာက္တႏွစ္ သက္တမ္း တုိးလုိက္တဲ့ သမၼတအုိဘားမား အစိုးရရဲ႕ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ဆုံးျဖတ္ခ်က္ဟာ မွန္ကန္တယ္လုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ၾသဘာေပး ေထာက္ခံပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႕အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူ၀ါဒကို ျပန္သုံးသပ္ၿပီးတာနဲ႔ အစုိးရအဖြဲ႕နဲ႔အတူ ျမန္မာ့အေရးေတြ အတူတကြ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။” အေမရိကန္ အစိုးရအေနနဲ႔ေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေရးအတြက္ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈဆုိတဲ့ နည္းလမ္းအပါအ၀င္ နည္းလမ္းအားလုံးကုိ စဥ္းစားေနတယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာခြင့္ရသူက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ အေသးစိတ္ ထုတ္ေဖာ္မေျပာႏုိင္ ေသးဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုလို အေမရိကန္အစုိးရက ျမန္မာ့အေရး မူ၀ါဒ ျပန္ၿပီးသုံးသပ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အမႈကိစၥ ျဖစ္လာတာဟာ မူ၀ါဒ ျပန္လည္စဥ္းစား သုံးသပ္မႈမွာ ထည့္သြင္းပါလာမယ့္အခ်က္ ဆုိတာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
voa burmese မွ
